Hoe pijnstillergebruik kan leiden tot een verslaving
Uit cijfers van Zorgverzekeraars Nederland (ZN) blijkt dat in Nederland per dag ruim een miljoen (zware) pijnstillers worden ingenomen. Het is aan de orde van de dag dat pijnstillers worden voorgeschreven om pijn te behandelen die wordt veroorzaakt door letsel, operaties en bepaalde behandelingen om kanker te bestrijden. Het grote gemak van het slikken van pijnstillende medicatie en de neiging die sommige mensen hebben om verschillende soorten pijnstillers te mixen, kunnen levensgevaarlijke gevolgen hebben. Veelvuldig gebruik kan een pijnstillerverslaving in de hand werken. Pijnstillerverslaving aan morfine, hydrocodon, fentanyl, demerol, oxycodon en tramadol komen net zoals een paracetamolverslaving vaak voor.
Welke pijnstillers zijn het meest verslavend?
Er zijn uiteenlopende categorieën pijnstillers, waaronder NSAIDs, cannabinoïden en opioïden. Verslaving aan NSAIDs komt regelmatig voor. NSAIDs (non-steroidal anti-inflammatory drugs) zijn ontstekingsremmers zonder steroïden, zoals ibuprofen, naproxen en diclofenac. Tot de categorie van de cannabinoïden behoren tetrahydrocannabinol (THC) en cannabidiol (CBD). Van deze middelen is nog niet exact bekend hoe hoog het risico op verslaving bij medicinaal gebruik is. Tot de meest verslavende pijnstillers behoren opioïden, zoals codeïne, morfine, tramadol en oxycodon. Paracetamol behoort tot de categorie van de lichte pijnstillers en is relatief veilig. Maar er kan juist hoofdpijn ontstaan als iemand het te vaak gebruikt. Door dit paradoxale effect gaat iemand nog meer paracetamol gebruiken en ontstaat mogelijk een afhankelijkheid van paracetamol die sterk lijkt op een verslaving.
Medicatieafhankelijke hoofdpijn
De categorie van lichte medicatie veroorzaakt geen lichamelijke afhankelijkheid. Daarom is paracetamol in principe niet verslavend. Er kan bij langdurig dagelijks gebruik van paracetamol echter wel gewenning optreden, die voortkomt uit het feit dat na langdurig dagelijks gebruik de werking van de pijnstiller afneemt. Voor hetzelfde pijnstillende effect is daarom steeds meer van de pijnstiller nodig en daarom kan na verloop van tijd een medicatieafhankelijke hoofdpijn ontstaan. Er ontstaat een vicieuze cirkel door de grote kans dat iemand die hoofdpijn weer probeert te verhelpen met paracetamol. In dat geval is het de enige optie om acuut te stoppen met het gebruik van het middel.
Wat zijn de gevolgen van een pijnstillerverslaving?
Personen die niet kunnen stoppen met het gebruik van pijnstillers (ondanks dat ze proberen te stoppen) lijden mogelijk aan een verslaving. Zij hebben detox en therapie nodig om bijvoorbeeld hun paracetamolverslaving te bestrijden en die volledig te overwinnen. Voor zowel de verslaafde zelf als de mensen daaromheen kan een pijnstillerverslaving ontzettend problematisch zijn. Afhankelijk van het type pijnmedicatie dat wordt gebruikt, de mate van het misbruik en de ernst van de verslaving, kunnen de gevolgen mild of ernstig zijn. Mensen die grotere hoeveelheden pijnstillers gaan gebruiken nadat ze hier tolerant voor zijn geworden, lopen een verhoogd risico op lichamelijke afhankelijkheid die wordt gekenmerkt door ontwenningsverschijnselen bij abrupt stoppen met pijnstillende medicatie. De samenleving lijdt eronder omdat de verslaving leidt tot een gebrek aan productiviteit, stelen of liegen om de pijnstiller te krijgen en mogelijke ongelukken als gevolg van het feit dat het individu te veel medicijnen gebruikt. Gezinnen en dierbaren hebben eronder te lijden omdat de medicatie belangrijker wordt dan zij.
Verslavingszorg
Heb je moeite om met het gebruik van pijnstillers zoals tramadol, fentanyl, oxycodon of paracetamol te stoppen of heb je het vermoeden dat iemand in je omgeving een pijnstillerverslaving heeft? Herstellen van een verslaving is niet gemakkelijk, maar gelukkig is er hulp. Het team van specialisten van een gespecialiseerde GGZ-instelling staat voor je klaar. Ook ben je er aan het juiste adres voor een interventie bij een verslaving om een dierbaar iemand door een professionele interventionist te laten confronteren met de problematiek, met als doel het accepteren van de geboden hulp.
